Mondros Mütarekesi sonrası Manisa'da, vatanın savunulması amacıyla kurulan siyasî örgüt. "Vatana sahip çıkma" anlamındadır.

Karaosmanzâde Kâni, eski Suriye Mektupçusu Nuri, Eczacı Rıza ve Davavekili Abidin beyler tarafından bölgeyi müdafaa amacıyla Manisa'da kuruldu ve 19 Mart 1919'da toplanan İzmir Müdafaa-i Hukuk Kongresi'nde alınan karar sonrası İzmir Müdafaa-i Hukuk-ı Osmaniye Cemiyeti'ne katıldı.

Mütareke döneminin ilk gizli direniş ve istihbarat grubu, İstanbul'da kurulan Karakol Cemiyeti'dir.

1918 Ekim sonları veya Kasım başlarında Talât Paşa'nın direktifi ile kurulan Cemiyet'in kurucuları arasında, Kurmay Albay Kara Vâsıf, Emekli Yüzbaşı Bahâ Said, Albay Galatalı Şevket ve Yenibahçeli Şükrü Beyler gibi İttihadçı şahıslar bulunmakta idi. Kısa zamanda örgütlenme çalışmalarını tamamlayan Karakol Cemiyet'in Millî Mücadele'ye yaptığı en büyük hizmet, İstanbul'dan Anadolu'ya silâh ve cephane ile subayların kaçırılmasını sağlaması, İngiliz Muhibleri Cemiyeti gibi kuruluşların plânlarını ve faaliyetlerini Mustafa Kemal Paşa'ya haber vermesi olmuştur.

Ancak Cemiyet, Bolşevikler ile gizli ilişkilere girmesi ve kendi başına Millî Mücadele'ye sahiplenme çalışmalarında bulunması sebepleriyle Anadolu Ordusu kadrosuna dahil edilmemiş, 16 Mart 1920 tarihinde İstanbul'un İtilâf Devletleri tarafından işgali sırasında da liderlerinin tutuklanmaları ile büyük bir darbe yemiş ve nihayet Erzurum ve Sivas Kongreleri'nin kararlarını uygulamak için seçilen Heyet-i Temsiliye'nin emri üzerine faaliyetlerine son verilmiştir.

1918, İstanbul
Genel Başkan Miralay Kara Vasıf Bey
Kurucu ve Yöneticiler: Miralay Galatalı Şevket, Kaymakam Edip, Binbaşı Ali Rıza, Emekli Yüzbaşı Baha Sait, Avukat Refik İsmail, Dr.Abdülhak Adnan (Adıvar), Kurmay Yarbay Çolak Selahattin Bey

İstanbul'da da mitinglerin düzenlenmesine katkılarda bulunan İzmir Müdafaa-i Hukuk-ı Osmaniye Cemiyeti aynı zamanda İstanbul'dan Anadolu'ya silah gönderilmesinde önemli rol oynamıştır. Cemiyet, Batı Anadolu'dan gelen cephe haberlerini Anadolu'ya göndermiş, Atatürk'le kurduğu ilişkisini Mayıs 1919-Mart 1920 arasında devam ettirmiştir.

1918, İzmir
Kurucu ve Yöneticiler: Moralizade Muvaffak, Halit ve Nail, Menemenlizade Muvaffak, Haşim Enveri, Nazmi, Hüseyin Lütfi, Abdurrahman Sami, Naci, Tokadizade Şekip, Salepçizade Mithat, Cami, İsmail Sıtkı, Ragıp Nureddin, Şerif Paşazade Remzi, Hasan Vasfi Bey

İstanbul'da bazı kuruluş ve siyasi parti temsilcilerinin katılımıyla "Milli Kongre" adıyla bir kuruluş oluşturulması.

Genel Başkan Göz Dr.Esat Paşa
Kurucuları: Milli Talim ve Terbiye Cemiyeti erkanı ile o dönemin çeşitli partilerinin yöneticileri, Genel Sekreter Abdurrahman Şeref Bey

Edirne'de "Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Heyeti Osmaniyesi" adlı cemiyetin kuruluşu.

Genel Başkan Şehbender Şükrü Bey
Kurucu ve Yöneticiler: Yolageldili Tüccar Kasım Efendi, Lüleburgazlı Şevket (Ödül), Dimetokalı fabrikatör Cemal, Ahırköylü Ahmet, Edirneli Şevket Bey

1918, İstanbul
Kurucu ve Yöneticiler: Halide Edip (Adıvar), Celalettin Muhtar, Ali Kemal, Hüseyin Avni, Refik Halid (Karay), Ragıp Nureddin, Celal Nuri (İleri), Necmeddin Sadık (Sadak), Cevat, Ahmet Emin (Yalman), Yunus Nadi

Manda ve himayeyi büyük bir heyecanla savunanların bir kısmı, ülkenin toprak bütünlüğünün sağlanması, gerekli ekonomik yardımın alınması ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Wilson'un adalet ve sürekli barış üzerine oturttuğu ilkelerden yararlanılması için 4 Aralık 1918'de Wilson Prensipleri Cemiyet'ini kurmuşlardı.

Erzurum Kongresini tertip edecen cemiyettir. Erzurum Kongresinde diğer Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin, "Şarki Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" altında toparlanması ile fiilen 7 Ağustos 1919, resmen 24 Ağustos 1919 tarihinde kapanmıştır.

Bütün şer güçlerin devletin topraklarını paylaşmakta olduğu bu dönemde bir çok Müdafaa-i Hukuk ve Reddi İlhak cemiyetleri kurulmuştur.

Bu cemiyetlerden birisi de; Diyarbakır'ın köklü ve kültürlü bir ailesinden olan Süleyman Nazif'in çalışmaları sonucunda, 2 Aralık 1918 tarihinde kurulmuş olan Vilâyât-ı Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti'dir. Bu Cemiyet'in kuruluşu İstanbul'da yayınlanan ve Cemiyet'in yayın organı olan Hadisât Gazetesi'nde şu şekilde yer almıştır:

"Şark vilayetlerinde galip unsurlar Türkler ve Kürdlerin milli hukuklarını müdafa'a azmiyle bazı kültürlü şahıslar tarafından bir heyet teşkil edilmiş ve bu konudaki muamele riyasiyeye ulaştırılmıştır.

Erzurum, Bitlis, Diyarbakır, Sivas, Elazığ, Van vilayetlerinden meydana gelmiş olan şark vilâyetlerinde en ziyade Türkler, daha sonra Kürdler ezici çoğunluğu teşkil ederler. İslami bağ ise aradaki ırk ve lisan ihtilâfını büsbütün yok etmiştir. Bu vilâyetler ahalisi meyanında Osmanlı ailesinden ayrılma arzu ve tasavvur olunamaz. Yeni teşekkül eden Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Heyeti bu hakikati aleme ispat için her vesileyi ihzar edecektir. Mesaisinde başarıya ulaşmasını temenni ederim"

Kurucusu: Süleyman Nazif, Dursunbeyzade Cevat (Dursunoğlu)

İstanbul'da "Kilikyalılar Cemiyeti" nin kurulması.

Ardahan'da düşman işgaline mani olunmak üzere bir kongre toplanması.

Trakya-Paşaeli Müdafaa Heyet-i Osmaniyesi, İstanbul'da bulunan murahhas binasinda toplantı yaptı ve bazı kararlar aldı.

Trabzon'da "Trabzon Mühafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti"nin kuruluşu.(Bazı kaynaklarda 25 Ocak 1919 olarak belirtilmektedir.)

Kurucular: Nemlizade Sabri, Eyübzade İzzet, Murat Hanzade Ziya, Abanozzade Hüseyin, Eyübzade Ömer Fevzi, Hacı Ali Hafızzade, Mehmet Salih, Molla Bekirzade Mehmet Avni, Müftüzade Hacı Mehmet

Karadeniz Bölgesindeki Rum faaliyetlerine karşı Samsun'da, "Karadeniz Türkleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti"nin kuruluşu.

Trabzon Mühafaza-i Hukuk- Milliye Cemiyeti'nin ilk kongresini yapması.

Samsun'da Rum tehlikesine karşı faaliyete geçen "Karadeniz Türkleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti"nin Tokat şubesinin kuruluşu

"Vilayat-ı Şarkiye Müdafaa-i Hukuk Milliye Cemiyeti"nin Erzurum şubesinin açılışı.

İzmir Müdafaa-i Hukuk-u Osmaniye Cemiyeti, Izmir Beyler Sokaktaki sinema binasında "Büyük Redd-i Ilhak Kongresi" düzenledi. Kongre 19 Mart 1919'da dağıldı.

Adana'da "Kilikyalılar Cemiyeti"nin kuruluşu.

İzmirli yurtseverler, gece Yahudi Maşatlığı'nda toplanarak, Reddi İlhak ilkesini kabul etti.

Muğla'da, İzmir'in işgalini protesto amacıyla miting.

Denizli, Tavas ve Kastamonu'da İzmir'in işgalini protesto mitingleri.

Aydın'da İzmir'in işgalini protesto mitingi.

İstanbul'da, Üsküdar Doğancılar'da İzmir'in işgalini protesto mitingi.

İstanbul'da "İngiliz Muhipleri Cemiyeti"nin kuruluşu.
Kurucu ve Yöneticiler: Eski Dahiliye Nazırı Memduh Paşa, Şehremini Cemil Paşa, Ahmet Zülüfkül Paşa, Ali Rüştü Efendi, Abdullah Bey, Hamdi Paşa, Şevket Bey, Sait Molla, Miralay Enver Bey, Sadrettin Safiyettin, Nebil Ziya, Abdullah Zühdü, Ressam Ahmet Paşa, Halit, Nazif Sururi, Cafer, Emin, Ahmet Rıfat, Nüzhet Paşa, Vahi Bey

Kadıköy'de yabancı işgallerini protesto mitingi.

İkinci Trabzon Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Kongresinin toplanması.

Diyarbakır'da, İzmir'in işgalini ve Doğu'da bir Ermeni devleti kurulması tasarısını protesto mitingi düzenlendi.

Sultanahmet Mitingleri (23 Mayıs 1919 ve 13 Ocak 1920)

İzmir'in işgal edildiğinin duyulmasıyla birlikte, başta İstanbul olmak üzere tüm yurtta derin infial uyandı. Bunun üzerine İstanbul Sultanahmet Meydanı'nda bir dizi protesto mitingi yapıldı.
Mitingleri "Karakol Cemiyeti" ve "Türk Ocakları" organize ediyordu. Bu mitinglerde Şair Mehmet Emin Yurdakul, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Halide Edip Adıvar, Şükufe Nihal gibi hatipler konuşmuştur.
Sultanahmet mitingleri Anadolu direnişinin moral ve kadro kaynağı olmuşlardır.

Denizli'de Müdafaa-i Hukuk ve Redd-i İlhak Cemiyeti'nin kuruluşu

Muğla'da Menteşeliler Müdafaa-i Vatan Cemiyeti kuruldu.

Hacı Şükrü Bey tarafından Aydın cephesinde "Kuvay-i Milliye" teşkil edilmesi.

1919, Aydın
Kurucuları: Hoca Esat Efendi, Sultani Muallimlerinden Sabri Bey

Çine'de, "Çine Heyet-i Milliyesi"nin kurulması

Akhisar'da "Redd-i İlhak Cemiyeti" kuruldu.

Vilayat-i Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti Erzurum şubesi bir Kongre düzenledi. Kongre uzun bir karar tanzim ederek 25 Haziran 1919'da sona erdi.

Söke'de, "Söke Heyet-i Milliyesi"nin kurulması

Trakya-Paşaeli Müdafaa Heyet-i Osmaniyesi'nin Birinci Kongresi

Denizli'de Müdafaa-i Hukuk ve Redd-i İlhak Cemiyeti yerine, "Heyet-i Milliyenin kuruluşu.

1919, Menderes
Kurucu ve Yöneticiler: Denizli Mutasarrıfı Faik (Öztrak), Belevli Yusuf, Müftü Ahmet Hulusi, Müftüzade Kazım, Hamamcı Şeyh Mustafa, Tat Osmanoğlu Emin, Tavaslızade Mustafa, Küçükağazade Ali, Dr.Kazım, Dalamanlızade Şükrü Bey

Kongre'de, bölgesel nitelikteki ikinci Nazilli Kongresi'ne katılacak delege secimleri yapıldı.

Gönen'de Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin fiilen teşekkülü.

Bursa'da Müdafaa-i Hukuk Heyet-i Merkeziyesi"nin kuruluşu.

Kirmasti (Mustafakemalpaşa)'de, "Müdafaa-i Hukuk Heyet-i Merkeziyesi"nin kuruluşu.

Konya'da ilk "Müdafaa-i Hukuk Cemiyet-i Heyet-i Merkeziyesi"nin kurulması.

Trakya-Pasaeli Müdafaa-i Hukuk-u Osmaniye Cemiyeti Ikinci Kongresini yaptı.

Merkezi Sivas'ta olmak üzere "Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti" kuruldu. Cemiyet kısa zamanda Anadolu'da bir şube açtı

Silifke'de, "Müdafaa-ı Hukuk Cemiyeti"nin kurulması.

Gümülcüne'de halk temsilcilerinin katılımıyla bir kongre toplanması ve Batı Trakya'nın gelecekteki durumunun görüşülmesi, (Gümülcüne Kongresi)

Sultanahmet Meydanı'nda 150 bin kişinin katıldığı büyük bir miting yapıldı.

İzmir'in işgal edildiğinin duyulmasıyla birlikte, başta İstanbul olmak üzere tüm yurtta derin infial uyandı. Bunun üzerine İstanbul Sultanahmet Meydanı'nda bir dizi protesto mitingi yapıldı. Mitingleri "Karakol Cemiyeti" ve "Türk Ocakları" organize ediyordu. Bu mitinglerde Şair Mehmet Emin Yurdakul, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Halide Edip Adıvar, Şükufe Nihal gibi hatipler konuşmuştur. Sultanahmet mitingleri Anadolu direnişinin moral ve kadro kaynağı olmuşlardır.

Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Heyet-i Osmaniyesi, 217 kişinin katılımıyla "Edirne Kongresi"ni yaptı. Kongre 13 Mayıs'a kadar devam etti.

Cukurova ileri gelenleri tarafından Pozantı Kongresi düzenlendi.

TBMM'nin açılışından sonra istihbarat amacıyla Genelkurmay Başkanlığı'na bağlı olarak İstanbul'da Hamza Grubu kurulmuştur. Birçok sebepten ötürü bu grup defalarca isim değiştirmiş, önce Mücahid, Muharip isimlerini almış 31 Ağustos 1921 tarihinde Felah adıyla faaliyetlerini devam ettirmiştir.

23 Eylül 1920: Hamza Grubu'nun kuruluşu.
15 Aralık 1920: Hamza Grubu'nun Mücâhid Grubu adını alması.
23 Şubat 1921: Mücâhid Grubu'nun Muhârip Grubu adını alması.
31 Ağustos 1921: Muhârip Grubu'nun, Felâh Grubu adını alması. (MİT Tarihçesi)
04 Ekim 1923: Felâh Grubu'nun faaliyetlerine son vermesi. (MİT Tarihçesi)
Ordu içerisine sızan yabancı ajan faaliyetlerini engellemek amacıyla 18 Temmuz 1920-21 Mart 1921 tarihlerinde Garp Cephesi Komutanlığı'na bağlı olarak Askeri Polis (Ayn-Pe) kurulmuştur. Daha sonraları gizlilik faaliyetlerine devam etmek amacıyla Müsellah Müdafaa-i Milliye (M.M.) Grubu ardından da Tetkik Heyeti Amirlikleri kurulmuştur.

Karakol Cemiyeti'nin devamı olan Zabitân Grubu, Cemiyet'in Üsküdar Şubesi Reisi Kurmay Yarbay Muğlalı Mustafa Bey tarafından 27 Ekim 1920 tarihinde yeniden yapılandırılmış istihbarat örgütüdür.

Zabitân Grubu da, Anadolu'ya istihbarat temini yanında subay, silâh ve cephane sevkinde başarılı hizmetler vermiştir. Fakat belirli bir tarihten sonra, kuruluşu aynı tarihlere rastlayan ve Ankara tarafından kurdurulan Hamza Grubu ile bu konularda rekabete girişmesi ve yeterli tetkik-tahkik yapılmadan Anadolu'ya gönderilen subayların bazılarının İtilâf Devletleri'ne hizmet etmelerinin anlaşılması, kendilerine tepki gösterilmesine sebep olmuştur.

İngiliz ajanı Hintli Mustafa Sagir'in Zabitan Grubu'nun da kullandığı Karakol Cemiyeti'nin mührü ile mühürlenmiş bir belgeyle görülmesi, Kafkas Fırkası Kumandanı Yarbay Kemal Bey ile hareket ederek 11 Aralık 1920 tarihinde Ankara'da Atatürk'e bir suikast girişiminde bulunacağının anlaşılması üzerine tutuklanarak idama mahkûm edilmesi ve grup mensuplarının kendilerini ifşa etmeleri sebebiyle grup dağıtılmıştır.

Muğlalı Mustafa Bey başkanlığında Yavuz Sultan Selim'in resmini taşıyan mühür kullanan Yavuz Grubu faaliyetlere başlamıştır.

Yavuz Grubunun resmiyeti MİT özel arşivinde bulunan ve Genelkurmay Başkan Vekili Fevzi Çakmak ile yapılan görüşmeyi gösteren 12 Mart 1921 tarihli belgeden anlaşılmıştır.